16 april : Jan Bransen over ‘ik stuntel, dus ik ben’

Geplaatst door op 14:06 in |

Tijdens het Filosofisch Café van april sluiten we aan op het thema van de Maand van de Filosofie, ‘ik stuntel, dus ik ben’. Filosoof Jan Bransen helpt ons op weg om te overdenken wat de erkenning van de mens als fundamentele stuntelaar betekent. Daarbij zullen we aanhaken op het essay Het leven als tragikomedie van Tim Fransen en Bransen put uit zijn eigen publicaties over leren en ontwikkelen.

Het menselijk dier wordt bepaald door een aantal tragische beperkingen. Hij is sterfelijk, kwetsbaar, gemankeerd; hij leeft in een wereld waarin verschillende waarden met elkaar botsen; en hij heeft het eigenaardige vermogen om vragen te stellen waar hij geen antwoord op krijgt.

In zijn essay Het leven als tragikomedie betoogt Tim Fransen dat humor een alternatief perspectief biedt op ons onvermijdelijke falen. Een perspectief dat ons in staat stelt om het tragische onder ogen te komen, in plaats van een uitvlucht te zoeken in de vaak destructieve ontkenning ervan. En bovendien een perspectief dat een voedingsbodem kan vormen voor een gevoel van solidariteit met onze medestuntelaars. In zijn boek Gevormd of vervormd pleit Bransen voor het menselijk bestaan als experiment. En omdat experimenten kunnen mislukken, is voldoende oefenruimte voor het ontwikkelen van onze menselijkheid nodig. Bransen waarschuwt daarbij voor al paternalistische adviezen en starre normen.

Tijdens dit Filosofisch Café willen we met name onderzoeken wat het betekent om per definitie tekort te schieten. Wat brengt ons al dit falen? Hoe kan het ons helpen te leren en verder te komen? Of is ‘verder komen’ ook een van de illusies die we najagen? Jan Bransen zal het gesprek inleiden, daarna gaan we – met de nodige humor – in gesprek over alle vragen die ‘ik stuntel, dus ik ben’ bij ons oproepen.

Jan Bransen is hoogleraar filosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zijn boek Gevormd of vervormd gaat weliswaar over onderwijs, maar eigenlijk gaat het vooral over mensen. Jan Bransen noemt hen de ‘homo educandus’: de mens als een zichzelf onderwijzend wezen. Volgens Bransen is het slecht gesteld met de homo educandus. Volgens hem levert het onderwijs geen mensen op die zichzelf onderwijzen. ‘We hebben de wil uit het onderwijs gehaald, onderwijs is iets geworden wat een mens moet ondergaan. Zo creëren we met ons onderwijs hele passieve mensen.’

datum/tijd: dinsdagavond 16 april; 19.45 – 22.00 uur (inloop v.a. 19.15 uur)

plaats: Boeksalon boven boekhandel Hijman Ongerijmd, Grote Oord 15 (entree via de winkel)

entree: vrijwillige bijdrage