Het Arnhems Schrijfatelier is een nieuw initiatief van schrijverscafé Oscar en boekhandel Hijman Ongerijmd. Iedereen kan vanaf deze zaterdagmorgen in de Boeksalon van Hijman Ongerijmd in alle rust komen schrijven.
Iedere zaterdagmorgen staat de Boeksalon van 10.30 tot 13.00 uur ter beschikking aan iedereen die schrijft voor eigen plezier en er serieus tijd voor wil vrij maken.
Tijdens het eerste en laatste half uur kan met andere deelnemers worden overlegd, de overige tijd wordt in stilte geschreven, gelezen of onderzoek gedaan. Ongeveer eens in de zes weken wordt het Schrijfatelier aangevuld met een praktische workshop. De eerste twee workshops zijn al gepland: zaterdagmiddag 27 oktober ‘verhalen vertellen’ door Marita Coppes en 1 december ‘tekst en muziek’ door Jaap van Keulen en Tsead Bruinja.
De feestelijke start van het Arnhems Schrijfatelier is zaterdagmorgen 15 september met o.a. voordracht van spoken word dichter Pompado. Daarna wordt het stil en kan de eerste groep aan het schrijven!
Koen Weijland is een wereldberoemde e-sporter; hier is je kans met hem kennis te maken. Hij schreef ‘Strijder’ over hoe je succesvol kan zijn als professionele e-sporter. Hoe kun je het beste kennismaken met Koen? Gewoon door een potje e-voetbal te spelen. Doe je mee?
Koen Weijland is professioneel FIFA e-sporter en de eerste e-sporter aller tijden van Ajax. In dit eerste échte boek over e-sports beschrijft Koen aan de hand van zijn mooiste zeges en ervaringen de weg naar de top en geeft hij tips hoe iedereen een professioneel e-sporter kan worden. Koen is vijfvoudig Nederlands kampioen en haalde tweemaal de halve finale op een WK. Via zijn YouTube-kanaal en Instagram-account volgen meer dan 200.000 fans zijn avonturen, wedstrijden en tips & trucs.
Koen Weijland van 14.00 tot 15.00 uur in de Boeksalon boven de winkel. Speel mee!
Deze avond start een nieuw seizoen van het Filosofisch Café Arnhem. Te gast is een aantal jonge filosofen. Zij introduceren ons in hun terrein van onderzoek en leggen ons een vraag voor die hen op dit moment bezighoudt. Vervolgens zullen we gezamenlijk onderzoeken wat deze vragen voor ons dagelijks leven en het programma van het Filosofisch Café kunnen betekenen. En natuurlijk proberen we de vraag te beantwoorden: what’s new?
Onze gasten zijn Malou Stam, Jan Bergen en Willem van der Deyl. We gaan horen wat deze jonge filosofen bezighoudt, gaan met elkaar in gesprek en blikken vooruit op het jaarprogramma. Een mooie aftrap van een nieuw café seizoen!
Wie zijn onze gasten?
Malou Stam is bij ArtEZ afgestudeerd als grafisch ontwerper. Vanwege haar interesse in filosofie studeert ze nu aan de Radboud Universiteit. Haar onderzoeksthema is de antropomorfisering van waarheid (bij Nietzsche).
Jan Bergen werd na een technische voorpleiding techniekfilosoof. Tijdens zijn promotie onderzocht hij de morele voorwaarden waaraan de ontwikkeling van nieuwe technologie moet voldoen en nam kernenergie als casus, waarbij hij veel inspiratie put uit het werk van Emmanuel Levinas. Bergen doet momenteel aan de Universiteit Twente onderzoek naar de vraag hoe technologieën onze moraliteit vormgeven.
Willem van der Deijl werkt aan de Universiteit van Tilburg en onderzoekt het begrip welzijn. Welzijn speelt een belangrijke rol in de economische wetenschap, maar valt nauwelijks goed te meten. Willem ontdekte dat aan elke meetmethode filosofische bezwaren kleven. Want wat is welzijn eigenlijk?
We danken The Young Philosophers, een initiatief van de Nederlandse Onderzoeksschool Wijsbegeerte (OZSW) voor hun medewerking.
Van woensdag 3 t/m zondag 14 oktober is het weer Kinderboekenweek! Dit jaar is het thema Vriendschap en het motto Kom erbij! Wij vieren de Kindeboekenweek extra met een muzikale vertelvoorstelling over Lampje, een van onze lievelingsboeken. Tijdens de hele Kinderboekenweek krijg je De Eilandenruzie cadeau bij aanschaf van tenminste € 10,00 aan kinderboeken en is voor de kleinsten het prentenboek Kom erbij te koop.
Kinderboekenweekgeschenk
De eilandenruzie is het Kinderboekenweekgeschenk 2018. In dit boek lees je een fantastisch nieuw avontuur met Rosa en Fico, de kinderen van de knotsgekke president Pablo Fernando van Costa Banana.
De eilandenruzie is geschreven door Jozua Douglas. Ouders en kinderen misschien al van zijn boeken De verschrikkelijke badmeester en de serie Costa Banana waarmee hij tweemaal achter elkaar de Pluim van De Nederlandse Kinderjury won (De gruwelijke generaal in 2016 en De ongelooflijke Ravi Ravioli in 2017). De illustraties zijn van grafisch ontwerper Elly Hees. Zij illustreerde al meer dan vijftig kinderboeken van schrijvers als Tosca Menten, Francine Oomen en Thijs Goverde. Ook maakte ze de supergrappige tekeningen in Jozua’s De verschrikkelijke badmeester, De vreselijke tweeling en de Costa Banana-boeken.
Prentenboek
Voor de kleinsten is er het Prentenboek van de Kinderboekenweek: Kom erbij van Milja Praagman. Kinderen smullen van dit fantasievolle verhaal en de prachtige tekeningen. Kom erbij is vanaf de eerste dag van de Kinderboekenweek in de boekwinkel te koop voor € 6,95.
Lampje is een sprookjesachtig en onweerstaanbaar avontuur voor iedereen vanaf 8 jaar. Ter gelegenheid van de Kinderboekenweek nodigen we jong en oud uit voor de muzikale voorstelling Lampje. De voorstelling vertelt het verhaal van Lampje en zit vol mooie en weemoedige liedjes.
Het wordt druk, dus aanmelden is noodzakelijk!
Annet Schaap schreef het prachtige boek Lampje, een sprookjesachtig verhaal over de dochter van de vuurtorenwachter en een jongen met een vissenstaart. Samen met Fredrike de Winter maakte ze er vervolgens een muzikale vertelvoorstelling bij.
Dinsdagavond 3 oktober aan de vooravond van de Kinderboekenweek ontving het boek de Gouden Griffel, de bekendste prijs voor een kinderboek. Het is de derde keer dat het boek van Schaap, die ermee debuteerde als schrijver, door een jury als beste is uitgeroepen: eerder won Lampje al de Nienke van Hichtum-prijs en de Woutertje Pieterse Prijs. Daarmee heeft Lampje alle mogelijke hoofdprijzen voor kinderliteratuur ontvangen. Deze zomer was Lampje een van de Vakantieliefdes van de boekverkopers, ‘een boek waar je wangen van gaan gloeien!’
Annet Schaap (1965) illustreerde eerder bijna tweehonderd kinderboeken, waaronder de Hoe Overleef Ik-serie van Francine Oomen. Lampje is haar debuut.
Annet Schaap. Lampje.
Querido, 15,99.
Welke nieuwe bundels zijn er verschenen? Wat valt daarin op en wat maakt ze het lezen waard? Aan de poëzieleestafel bij Hijman Ongerijmd helpt poëzieliefhebber en veellezer Wim van Til je op weg.
Deze keer passeren o.a. de nieuwe bundels van Maria Barnas (‘Nachtboot’), Rodaan Al Galidi (‘Neem de titel serieus’), Peter Müller (‘Mussenlust’) en Moya de Feyter (‘Tot iemand eindelijk’) de revue.
Eens in de 4 weken legt Wim de nieuwste en volgens hem meest lezenswaardige poëziebundels op tafel. Hij vertelt wat meer over de dichters en hoe je hun werk kan lezen en ervaren. Heeft iemand een gedicht dat zich moeilijk laat veroveren? Neem het mee, ook daar gaat Wim samen met de aanwezigen graag mee aan de slag.
Je vindt Wim van Til aan de leestafel in het achterste deel van de winkel. Is er een speciale gast of zijn er veel liefhebbers? Dan vind je hem boven in de Boeksalon.
De Poëzieleestafel is een samenwerking van Hijman Ongerijmd en Poëziecentrum Nederland.
Mirjam van Hengel schreef Een knipperend ogenblik een biografie over het leven en werk van schrijver en dichter Remco Campert. Deze middag is zij te gast en wordt haar verhaal afgewisseld met voordracht door Poëzie Hardop.
Dichter, columnist en schrijver Campert bouwde sinds de jaren vijftig een aanzienlijk oeuvre op en ontving diverse onderscheidingen voor zijn werk. Mirjam Van Hengel sprak gedurende twee jaar wekelijks met Campert en kreeg inzage in zijn volledige archief. Het leidde tot “een portret van het leven en werk van een geliefde schrijver bij wie altijd te lezen is wat er op zijn pad terecht kwam”.
Bekende boeken van Campert zijn onder meer Het Leven is Vurrukkulluk uit 1961, dat dit jaar werd verfilmd, en Een Liefde in Parijs uit 2004. Maar bovenal was Campert een groot dichter. Deze middag vertelt Mirjam van Hengel over Campert. Zij wordt afgewisseld met voordracht door Poëzie Hardop.
Mirjam van Hengel schreef eerder een biografie over leven en werk van Leo Vroman. Ook toen organiseerden we daarover een bijeenkomst. Daaraan bewaren we mooie herinneringen!
Mirjam van Hengel. Een knipperend ogenblik.
De Bezige Bij. € 29.99.
Erno Eskens verzorgt de inleiding op het gespreksthema van deze Filosofisch Café avond: de laatste levensfase. Hij zal dat doen onder de titel Amor fati, hups daar gaat ie.
Wat doe je als je hoort dat je binnen een paar jaar doodgaat? Leg je je erbij neer? Laat je alles vallen? Ga je door op de oude voet alsof er niets aan de hand is? Of probeer je je te verzoenen met je lot? Erno Eskens stelde deze vragen aan zijn Arnhemse collega-filosoof André de Vries nadat bij hem kanker was geconstateerd en hij woedend was op het lot dat hem trof. Het leidde tot een inmiddels gepubliceerde briefwisseling over het lot, de tijd en de zin van het leven.
In zijn inleiding blikt Erno Eskens terug op de briefwisseling. Hij staat stil bij de centrale vraag van het boek: kun je je ooit echt verzoenen met de dood? Kun je, zoals Friedrich Nietzsche voorstelde, liefde voor je (nood)lot hebben? Kun je ja zeggen tegen het leven op het moment dat het ernstig tegenzit?
Samen met de aanwezigen zal Eskens de verschillende manieren van omgaan met de laatste levensfase onderzoeken. Hij onderscheidt daarbij de traditionele verzoeningsleer van de christenen (Je komt vast wel in de hemel), de verzoeningsleer van de stoïcijnen (Je wist toch al dat je doodging?) en de verzoeningsleer van Friedrich Nietzsche (de tijd is rond, je zult eeuwig wederkeren).
Erno Eskens (1964) is programmadirecteur en uitgever bij de Internationale School voor Wijsbegeerte. Hij studeerde filosofie en politicologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en stond aan de basis van Filosofie Magazine en de Maand van de filosofie. Hij publiceerde onder meer Democratie voor dieren en de Filosofische reisgids voor Nederland en Vlaanderen. In 2015 promoveerde hij op Een beestachtige geschiedenis van de filosofie. In 2017 publiceerde hij met André de Vries het brievenboek Amor fati; filosoferen tegen het einde.
Leestip: André de Vries en Erno Eskens: Amor fati, filosoferen tegen het einde (ISVW uitgevers 2017).
Margo Klijn in gesprek met Greshoff biografe Annemiek Recourt
Greshoff (1888-1971) was een bevlogen literair agent die een grote stempel drukte op de Nederlandse literatuur. Hij is op bijzondere wijze aan onze boekhandel verbonden. Boeken van hemzelf (en anderen) zijn door Hijman Stenfert Kroese & Van der Zande uitgegeven en het motto van de winkel, ‘Het Schoone Kennen Veredelt De Ziel’ wordt aan hem toegeschreven. Cultuurhistorica Annemiek Recourt schreef een diepgravende biografie over Greshoff; Margo Klijn onderzocht de geschiedenis van de boekhandel. Samen gaan zij deze avond in gesprek over leven en werk van Greshoff en in het bijzonder zijn tijd in het Arnhemse.
“Zodra Jan Greshoff en Simon Hijman elkaar ontmoetten, begonnen zij plannen te maken om literatuur uit te geven: mooi gemaakte boekjes ‘omdat toch iemand het moest doen’.” (Margo Klijn, Plaats van Ontmoetingen, pag. 79)
Cultuurhistorica Annemiek Recourt schreef een biografie over deze literaire spilfiguur: Moralist van de ontrouw. Jan Greshoff (1888-1971). Want wie in de eerste helft van de twintigste eeuw een manuscript in zijn bureaula had liggen, wendde zich tot Jan Greshoff. Meer nog dan als auteur, stond Greshoff bekend om zijn talent als literaire promotor. Niemand kon zo spontaan aansporen en gul bewonderen als hij. Het leverde hem de trouwe vriendschap op van schrijvers als E. du Perron en Menno ter Braak en de bewondering van talloze jongeren. Het was Greshoff aan wie Elsschot Kaas opdroeg, aan wie een jonge Annie M.G. Schmidt in de bange meidagen van 1940 een prangende, bewonderende brief schreef en die het debuut van Hans Lodeizen de wereld in hielp.
Greshoffs biografie is ook een pakkende mentaliteitsgeschiedenis van de turbulente metamorfose die Nederland in de twintigste eeuw onderging en voert ze de lezer langs morele dilemma’s, die tot op de dag van vandaag herkenbaar zijn. Waarheen leidt de moderne vooruitgangsgedachte ons? Is de democratie wel de ideale staatsvorm? En wat doe je als je je eigen lat hoog legt, terwijl je de indruk hebt dat steeds minder mensen om je heen dat nog doen?
Annemiek Recourt
Annemiek Recourt is als cultuurhistoricus verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, en werkt daarnaast als freelance redacteur. Zij woont in en werkt vanuit Zuid-Afrika. Eind september is zij onder auspiciën van prof. dr. Lisa Kuitert en prof. dr. Ena Jansen op de biografie van Jan Greshoff gepromoveerd.
Margo Klijn
Margo Klijn woont in Arnhem, studeerde Nederlands en is auteur van De stille slag. Joodse Arnhemmers 1933-1945 en Plaats van Ontmoetingen. De geschiedenis van Grote Oord 15 te Arnhem (1482-2017).
Annemiek Recourt. Moralist van de ontrouw. Jan Greshoff (1888-1971)
Uitgeverij Van Oorschot. € 44,99.
Liefdesverklaring
Ik houd zo van die donkre burgerheren
Die langzaam wandlen over ’t Velperplein
In deze koele winterzonneschijn:
De dominee, de dokter, de notaris
En ’t klerkje dat vandaag wat vroeger klaar is.
Maar ’t kan verkeren.
Zo onmiskenbaar ziet men aan hun kleren
Dat zij rechtvaardig zijn, terwijl de plicht
Die eedle lijnen groefde in hun gezicht:
De dominee, de dokter, de notaris,
Drievuldig beeld van al wat wijs en waar is.
Maar ’t kan verkeren.
Op aarde valt voor hen niets meer te leren,
Zij zijn volkomen gaaf en afgerond,
Oud-liberaal, wantrouwend en gezond:
De dominee, de dokter, de notaris,
Voor wie de liefde zelfs zonder gevaar is.
Maar ’t kan verkeren.
Zij gaan zich nu voorzichtig laten scheren,
Om daarna, met ervaring en verstand,
Een glas te drinken op het heil van ’t land:
De dominee, de dokter, de notaris.
‘k Weet geen probleem dat hun na zes te zwaar is.
Maar ’t kan verkeren.
Ik houd zo van die zindelijke heren,
Levende monumenten op het plein
In deze veel te heldre winterschijn:
De dominee, de dokter, de notaris,
Die denken dat uw dichter niet goed gaar is.
Maar ’t kan verkeren!
Jan Greshoff (1888-1971)
In: Bij feestelijke gelegenheden (1930).
Schrijver, dichter en staatsman Jacob van Lennep (1802-1868) leidde als een ‘bezielde schavuit’ een fascinerend leven. Marita Mathijsen schreef zijn levensverhaal, dat tegelijk een biografie is van een tijdperk. Mathijsen schrijft met humor, inlevingsvermogen en eruditie en weet zo de complexe negentiende eeuw voor iedereen toegankelijk te maken. Niet voor niets is haar boek genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs 2018.
Deze middag vertelt Marita Mathijsen over de ‘bezielde schavuit’ Jacob van Lennep en zijn tijd.
Entree € 5,00.
Jacob van Lennep is een gangmaker en spotter, vrouwenliefhebber en hulpvaardig vriend. Hij overlijdt in Oosterbeek waar zijn grafmonument nog op de oude begraafplaats aan de Fangmanweg is te vinden. Hij leidde een gespleten leven, tussen de bedrukkende moraal en de turbulente moderniseringen van zijn tijd. Als telg uit een voorname Amsterdamse familie voelde hij de last daarvan op zich drukken. Want iemand van zijn afkomst moest zich conformeren, en dat lag hem helemaal niet…
Zijn daadkracht was enorm: Amsterdam dankt zijn waterleiding aan hem en Den Haag het behoud van de Ridderzaal. Hij was betrokken bij de plannen voor het Amstel Hotel, het Noordzeekanaal en het Rijksmuseum. Bovenal was Jacob van Lennep een getalenteerde, enorm productieve schrijver die de moed had zijn eigen weg te volgen in een door conventies bepaalde tijd. Wel kostten zijn spotverzen op de vaderlandse geschiedenis zijn lidmaatschap van de Tweede Kamer.
Marita Mathijsen is emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde. Zij doorzocht duizenden brieven en documenten en sprak met vele afstammelingen, van wie ze oude familieverhalen achterhaalde en tal van onbekende foto’s en tekeningen, die in het rijk geïllustreerde boek zijn opgenomen.
Marita Mathijsen. Jacob van Lennep. Een bezielde schavuit.
Uitgeverij Balans. € 39,35.
DE GLIMWORM EN DE PAD
Een fabel
Vonk’lend door het loverduister,
Zelf onkundig van haar luister,
Licht-ster van de klavergrond,
Doolde een glimworm in het rond.
Uit het zwabbrig slijm gekropen,
Stort een pad, met vuil bedropen,
Op die fel gehate schijn
’t Onweerstaanbaar moordvenijn.
‘Waarom doodt in arren moede,
Waarom doodt mij uwe woede,
Daar ‘k u nooit beledigd had?’
‘Waarom licht gij?” bromt de pad.
Vertalingen en navolgingen in poezy (1884)
