Tekst achterflap

De levens van de militaire arts Anton Nieuwenhuis en de Duits-Baltische barones Margarethe von Uexküll Güldenband raakten begin 1901 onlosmakelijk met elkaar verbonden toen zij elkaar ontmoetten in Nederlands-Indië. Hij leidde meerdere expedities dwars door Borneo om kennis op te bouwen over het eiland en de lokale bevolking te winnen voor het Nederlands bestuur – gewaagde ondernemingen die hem in zijn thuisland een heldenstatus bezorgden. Zij deed, net gepromoveerd als plantkundige, onderzoek in ’s Lands Plantentuin in Buitenzorg. Na hun huwelijk verwachtten ze weer terug te gaan naar Nederlands-Indië om er samen onderzoek te doen. Maar Anton werd hoogleraar Volkenkunde in Leiden en Margarethe moest haar avontuurlijke leven opgeven. Aanvankelijk gefrustreerd door haar positie als ‘vrouw van’ bouwde ze voor zichzelf een zelfstandig nieuw bestaan op. Ze was actief op tal van terreinen, zoals het vrouwenkiesrecht en humanitaire hulp aan kinderen uit oorlogsgebieden. De Borneoreiziger en de barones verweeft deze bijzondere levens, die naast grote successen ook diepe teleurstellingen kenden.

Biografie

Claartje Bunnik is historica en publiceerde tijdens haar lange ambtelijke carrière vooral over cultuur en overheid. Eerder schreef zij Oorsprong en geschiedenis van de Hollanders (1982) en Een onmogelijke missie, Jaap Hangelbroek, bestuursambtenaar in de nadagen van Nederlands-Indië (2020).

Inhoudsopgave

Een introductie van de hoofdpersonen 7 Deel 1 — Een ontembaar verlangen naar avontuur 15 1. Van Deventer naar Sambas 17 2. Jeugd in het Balticum 29 3. De eerste wetenschappelijke Borneo expeditie (1893/1894) 45 4. De Mendalam Dajaks en de Lombokexpeditie 65 5. Een verovering zonder wapens 81 De tweede grote Borneo expeditie (1896-1897) 6. Margarethes studietijd in Zürich 127 7. Beproefd en gelauwerd 151 De derde grote Borneo expeditie (1898- 1899) 8. De vervolgexpeditie naar de Apokajan (1900) 169 9. De sprookjestuin van Buitenzorg 193 Deel 2 —De Leidse jaren 217 10. Gebroken dromen en een carrièreswitch 219 11. De Leidse vrouwenstrijd 253 12. Een eigen plek in Leiden 269 13. Oorlog, revolutie en een nieuwe levensvervulling 287 14. Het interbellum 307 15. Familieleven in oorlog en vrede 321 Slotbeschouwing 337 Woord van dank 343 Noten 345 Bibliografie 367 Geraadpleegde archieven 375 Namenregister 377 Kaart Borneo 382

Details